Co to jest ekshumacja?

Ekshumacja to inaczej wydobycie z grobu ciała lub jego szczątków w celu dokładnych oględzin sądowych i medycznych lub przeniesienia go i pogrzebania gdzie indziej. Może być również przeprowadzona w wypadku, gdy konieczny jest remont grobu, wtedy szczątków nie przenosi się do innego miejsca spoczynku, a jedynie do chłodni kostnicy lub prosektorium. Procedurę rozpoczyna się najczęściej na wniosek najbliższej pozostałej rodziny zmarłego: współmałżonka, dziadków i rodziców lub potomków zmarłego (dzieci, wnuki, prawnuki) oraz osób spokrewnionych (krewni boczni do czwartego stopnia pokrewieństwa) i spowinowaconych (w linii prostej do pierwszego stopnia). Ekshumację przeprowadza mająca specjalne uprawnienia firma pogrzebowa, ale zanim do niej dojdzie, konieczne jest spełnienie szeregu wymogów prawnych.

Ekshumacja a przepisy prawa

Wiemy już, na czyj wniosek można przeprowadzić ekshumację, warto jednak przybliżyć literę prawa w całej procedurze. Ekshumacja oparta jest o przepisy zawarte w Ustawie o cmentarzach i chowaniu zmarłych z dn. 31 stycznia 1959 r. (Dz.U. z 2000 r. nr 23, poz. 295 z późniejszymi zmianami) i rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn. 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami
i szczątkami ludzkimi (Dz.U. nr 153, poz. 1783 z późniejszymi zmianami). Jej ogólne warunki wykonania określa również rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 marca 2011 r. w sprawie sposobu przechowywania zwłok i szczątków (Dz.U. nr 75, poz. 405). Wniosek o decyzję administracyjną zezwalającą składa się do właściwego Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego.

Wnioskodawca zobligowany jest do złożenia również: listy członków rodziny współuprawnionych do podjęcia decyzji wraz z ich oświadczeniami i kserokopię aktu/aktów zgonu. W przypadku przenoszenia zwłok (także prochów) na inny cmentarz, konieczne będzie także oświadczenie zarządcy cmentarza o możliwości ponownego pochowania szczątków. Jeżeli od śmierci bliskiego minęło nie więcej niż 2 lata, potrzebne będzie również oświadczenie o przyczynie zgonu (kwestie
bezpieczeństwa, nie można w tym czasie ekshumować szczątków osób zmarłych na chorobę zakaźną). Warto też znaleźć wcześniej firmę świadczącą usługi pogrzebowe, która przewiezie szczątki do miejsca docelowego pochówku, jej nazwę wpisujemy do wniosku. Ekshumacja dopuszczalna jest w okresie od 16 października do 15 kwietnia we wczesnych godzinach rannych. Nadzór nad procedurą sprawuje Sanepid, którego pracownik pojawi się przy wydobyciu zwłok (należy poinformować placówkę o terminie). W ekshumacji może uczestniczyć tylko najbliższa rodzina zmarłego.